Gitarda Modlar | 7 Modu Öğren
Söz konusu olan konu gitarda modlara geldiği zaman birçok gitarist bu konuyu öğrenmekten çekiniyor. Bunun temel nedeni gitarda modları anlatan yazıların kısıtlı ve aydınlatıcı olmamasından kaynaklanıyor.
Bu yazı içerisinde kavramları anlatırken olabildiğince literatürde yer alan karşılıkları ile ifade edeceğiz. Yani bolca İngilizce terim ile karşılaşacaksınız.
“Scale Modes” yani gitarda yaptığımız gam yürüyüşleri yeni bir kavram değil. Bugün müzik dünyasında kullanmış olduğumuz bu gitarda modlar yürüyüşleri 1675 li yıllarda resmileştirilmiştir.
Gitarda Modlar Nedir | Genel Tanımı
Gitarda modlar ya da “müzikte mod nedir?” sorusunun en basit cevabı şudur;
- Modlar bir ana gamdan türetilmiş gamlardır. Tüm 7 mod, ana gamla aynı notalara sahiptir, ancak tonal merkezi tanımlayan farklı bir notadan başlar.
Şimdi lafı uzatmayalım ve adım adım majör gamın modlarını tanıyalım.
Gitarda yaptığınız yürüyüşlerin kalıpsal olduğunu fark etmişsinidir. Aşağıdaki örneği bu yüzden sizlere göstermek istiyoruz. Aslında konunun hiç de zor olmadığını ifade etmek istiyoruz desek de yanlış olmaz.
Aşağıda Do majör gamına ait bir şablon göreceksiniz. Bildiğiniz üzere do majör dizisi do-re-mi-fa-sol-la-si-do seslerinden oluşmaktadır. Soldaki görsel temel do majör dizisini ya da diğer adı ile Do Ionian (C Ionian) modu olarak karşımıza gelecektir. Kırmızı noktalar kök ses yani C yi temsil etmektedir.
Ayrı zamanda bu yaptığımız yürüyüşü gitarda 2 perde tizden çaldığınızı düşünün. Şimdi de re majör gamını çalıyorsunuz. Az önce gitarda hareketlerin kalıpsal olarak ilerlediğinden bahsetmiştik. Yani aslında yapmış olduğumuz tek şey do majör çalarken kullandığımız yerleri 2 perde tizleştirerek re majörü elde etmek oldu. Bu da doğal olarak diğer adı ile Re Ionian ( D Ionian) modunu verdi.
Majör Gamın Modları Neledir?
Az önce bir majör gamın içerisindeki ses sırasını değiştirmekten ve modları elde etmekten bahsetmiştik. Şimdi bunun nasıl yapılabileceğini konuşalım.
Majör gamın modları sırası ile şu şekilde ilerler;
- Ionian modu (majör gam)
- Dorian modu
- Phrygian modu
- Lydian modu
- Mixolydian modu
- Aeolian modu (naturel minor gam)
- Locrian modu
C Ionian Modu ( Do Majör Gam)
Do majör gamı üzerinden düşünecek olursak do majör gamı;
- Do – Re – Mi – Fa – Sol – La – Si – Do seslerinden oluşur.
İlk sesimiz ve gama da adını veren notamız do dur. Do majör dizisinin bir diğer adı Do Ionian’dır.
Aşağıda C Ionian moduna ait şablonu ve tab görselini inceleyebilirsiniz.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 2 3 4 5 6 7
İlgili akor : Majör – Majör7
Karakteristik notalar : 3 (mi) – 7 (si)
Önemli : 4.derece (f), majör akorlar üzerinde kaçınma notası olarak adlandırılır. Örneğin, bir Cmaj7 akoru üzerinde çalınan f (4), e (3) akor notasından yarım adım daha yüksek olduğu ve bir b9 aralığı oluşturduğu için kulağa uyumsuz gelecektir. Bu, dizelerinizde f’yi kullanamayacağınız anlamına gelmez. Sadece bbir geçiş notası olarak kullanmak, üzerinde çok fazla durmamak en iyi seçim olacaktır.
Dorian Modu - D Dorian Modu
Do majör dizisi üzerinden modları açıkladığımız için bu diziye ait ikinci ses re notasıdır. Majör gamın 2.derecesine oturan mod ise doriandır.
Şimdi Re Dorian (D Dorian) modunu inceleyelim.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 2 b3 4 5 6 7
İlgili akor : Minör – Minör7
Karakteristik notalar : 6 (la) – 2 (re)
Phrygian Modu - E Phrygian Modu
Do majör gamının 3.derecesi mi notasıdır. Mi notası üzerinden kurulacak modun adı ise phrygian modudur.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 b2 b3 4 5 b6 7
İlgili akor : Minör-Minör7
Karakteristik notalar : b9 (e) – b6 (si)
Lydian Modu - F Lydian
Do majör dizisinin 4.derecesi olan ses fa notasıdır. 4.derece üzerinden kurgulanan modun adı ise lydian’dır.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 2 3 #4 5 6 7
İlgili akor : Majör – Majör 7
Karakteristik notalar : 7 (mi) – #11 (do)
Mixolydian Modu - G Mixolydian Modu
Do majör dizisinin 5.derecesi sol notasıdır. 5. dereceden kurulan modun adı ise mixolydian’dır.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 2 3 4 5 6 b7
İlgili akor : G7 (dominant)
Karakteristik notalar : 6 – b7
Aeolian Modu - A Aeolian Modu
Do majör gamının 6.sesi la notasıdır. 6.dereceden kurulan mod ise aeolian modudur.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 2 b3 4 5 b6 b7
İlgili akor : Minör – Minör7
Karakteristik notalar : b6
Locrian Modu - B Locrian Modu
Do majör gamının 7.derecesi si notasıdır. 7.dereceden kurulan mod ise locrian modudur.
Kısaca özetleyecek olursak
Formül : 1 b2 b3 4 b5 b6 7
İlgili akor : Bm7b5
Karakteristik notalar : b5
Gitarda Modlar Hakkında Ek Bilgiler
Bazı gitar modları majör bazı gitar modları ise minör karakterde davranır.
Majör karakterli davranan gitar modları ; C Ionion, C Lydian, C Mixolydian
Minör karakterli davranan gitar modları ; C Dorian, C Aeolian, C Phrygian
İzmir gitar kursu sayfasına ulaşmak için bu bağlantıya tıklayabilirsin. Keyifli çalışmalar.
